Big Data – szansa na rozwój czy ryzyko dla ochrony danych?
29/01/2016
28 stycznia obchodziliśmy X Dzień Ochrony Danych Osobowych. W związku z tym wydarzeniem odbyła się konferencja „Ochrona danych osobowych w dobie Big Data", zorganizowana przez GIODO i Uniwersytet Warszawski. Podczas konferencji eksperci wielokrotnie sygnalizowali, że Big Data to z jednej strony szansa na rozwój w wielu dziedzinach sektora prywatnego i publicznego, ale także ryzyko dla sfery prywatności i ochrony danych osobowych.
Dr Edyta Bielak-Jomaa, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych odnosząc się do problematyki związanej z Big Data uznała, że „weszliśmy w świat, w którym Big Data staje się rzeczywistością i nie uciekniemy od niego”, zaś konsekwencje przetwarzania danych w środowisku Big Data mogą być zarówno pozytywne, jak i negatywne.
W opinii GIODO nie chodzi wcale o to, żebyśmy nie korzystali z internetu ani z innych zdobyczy techniki, np. telefonów komórkowych, tylko mieli świadomość tego, na co się godzimy lub na co musimy się godzić, jeśli wynika to z przepisów prawnych.
Czym jest Big Data
Prof. Jerzy Stefanowski z Politechniki Poznańskiej, jeden z prelegentów konferencji, posłużył się następującą definicją Big Data: to zbiór danych, które z uwagi na wielkość i złożoność nie mogą być przetwarzane tradycyjnymi środkami informatycznymi. Inna definicja – definicja Douga Laneya sprowadza Big Data do problemu “wielu V”- high volume, velocity and variety. Profesor podkreślił, że wiele osób nie ma świadomości, że korzystając z internetu pozostawia ślady, które mogą być poddawane analizom i wykorzystywane przy rozmaitych okazjach.
Zdaniem Dr Edyty Bielak-Jomaa, dane przetwarzane w wielkich zbiorach mogą służyć do różnych celów, jednym z nich jest profilowanie związane z poznaniem upodobań klientów. GIODO sygnalizuje, że często się zdarza, iż dane do przetwarzania udostępniamy sami – nie myśląc o ryzyku z tym związanym. W związku z powyższym dużym wyzwaniem ma być zapewnienie jak najwyższego poziomu prywatności przy korzystaniu z udogodnień, jakie płyną z przetwarzania danych.
Gospodarka a Big Data
Cała gospodarka nieuchronnie zmierza ku cyfryzacji. Zdanie to podziela Witold Kołodziejski, Sekretarz Stanu, (Ministerstwo Cyfryzacji), twierdząc, że trudno sobie wyobrazić gospodarkę bez przetwarzania danych.
Nie można przejść obojętnie wobec twierdzenia, że z dnia na dzień Big Data staje się coraz bardziej oczywistym elementem biznesu. Bezsporny jest fakt – na co wskazał prof. Stefanowski, że w internecie każda minuta przynosi miliony nowych treści, które mogą stać się potencjalnie cennymi informacjami, np. dla przedsiębiorstw.
Pozwala to przypuszczać, że w najbliższych latach inwestycje w Big Data będą rosły.
Big Data a obywatele
Dr Agnieszka Grzelak z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich przytoczyła w trakcie swojej wypowiedzi przykłady sytuacji, w których udostępniane są dane osobowe obywateli, zaś kolejny prelegent, prof. Wojciech Bijak nawiązał do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, który aktualnie obejmuje 332 mln rekordów i omówił główne cele przetwarzania w nim danych (m. in. udostępnianie danych osobom poszkodowanym, zakładom ubezpieczeń, podmiotom instytucjonalnym czy do innych celów po anonimizacji).
Kamil Zegier z Orange Polska udzielił wykładu o danych dotyczących lokalizacji użytkowników sieci komórkowej i ich zastosowania – zwrócił uwagę na kwestie związane z problemami przetwarzania danych, zwłaszcza danych wrażliwych.
Big Data w świetle nowych regulacji prawnych o ochronie danych osobowych
Monika Krasińska z GIODO podczas konferencji podkreślała kwestie związane z prawem do legalnego przetwarzania danych osobowych, do informacji i do adekwatnego wykorzystania informacji.
Zastanawiała się także nad tym, czy rozporządzenie unijne daje nam gwarancję do stosowania zasad rozwoju gospodarczego i z drugiej strony, czy ochrona danych osobowych będzie wystarczająca?
Także dr Edyta Bielak-Jomaa, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych wyraziła nadzieję, że zabezpieczenia zawarte w przepisach unijnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych pomogą nam w ochronie naszej prywatności.