Został on ustanowiony przez Komitet Ministrów Rady Europy na pamiątkę sporządzenia konwencji 108 Rady Europy z 28 stycznia 1981 r. w sprawie ochrony osób w zakresie zautomatyzowanego przetwarzania danych osobowych. To najstarszy międzynarodowy akt prawny, który kompleksowo reguluje zagadnienia związane z ochroną danych osobowych.

Inicjatywa ta ma na celu zwiększenie świadomości społecznej na temat dobrych praktyk w tym zakresie, informowanie obywateli  państw Europy o swoich prawach i sposobach ich realizacji.

W ten dzień rządy, parlamenty krajowe organy ds. ochrony danych i inne podmioty prowadzą działania w celu podniesienia świadomości, jak istotna jest ochrona prywatności i jaka jest wartość danych osobowych we współczesnym świecie.

W tym dniu, w całej Europie odbywają się różnorodne spotkania, konferencje, wydarzenia  i warsztaty związane z ochroną danych osobowych, które mają na celu poinformowanie, jak bezpiecznie przetwarzać dane osobowe oraz jak skutecznie je chronić.

Komisja Europejska wydała oświadczenie z okazji Dnia Ochrony Danych Osobowych, w którym  przedstawicieli Komisji napisali: „W tym roku Dzień Ochrony Danych przypada osiem miesięcy po wejściu w życie w dniu 25 maja 2018 r. ogólnego rozporządzenia o ochronie danych. Jesteśmy dumni, że nasze przepisy o ochronie danych są najbardziej rygorystyczne i najbardziej nowoczesne na świecie i stają się światowym standardem.”